ΓΑΛΗΝΟΥ ΠΕΡΙ ΑΝΑΤΟΜΙΚΩΝ
ΕΓΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
ΒΙΒΛΙΟΝ Θ.
1. Ἔστι μὲν ἔτι καὶ τοῦτο τὸ βιβλίον ἀνατομικὰς
2. ἐγχειρήσεις διδάσκον ἐπὶ τῶν τοῦ πνεύματος ὀργάνων,
3. ἃς ἐθεάσασθε δεικνυμένας πολλάκις. ἐπεὶ δ’ οὐχ
4. ὑμῶν μόνον, οἷς ἀνάμνησίς ἐστιν ὁ λόγος ὅδε, πρόκειταί
5. μοι στοχάσασθαι, καθότι καὶ πρόσθεν εἶπον, ἀλλὰ καὶ
6. τῶν ἄλλων ἁπάντων, ὅσοι σπουδάζουσι περὶ τὰς ἀνατομὰς,
7. ἀναγκαῖόν ἐστιν οὕτω γράφειν αὐτὸν, ὡς ἂν καὶ τοῖς μηδὲ
8. πώποτε θεασαμένοις αὐτὰς ὅσον οἷόν τε μάλιστα γενέσθαι
1. σαφέστατα. ὅσα μὲν οὖν χρὴ θεάσασθαι περί τε τὴν καρδίαν
2. καὶ τὸν πνεύμονα, τεθνεῶτός τε καὶ ζῶντος ἔτι τοῦ
3. ζώου, σχεδὸν ἅπαντα λέλεκται κατὰ τὸ πρὸ τούτου γράμμα·
4. λέλεκται δὲ καὶ περὶ τῶν ὑμένων ἁπάντων τῶν ἐν τοῖς πνευματικοῖς
5. ὀργάνοις. ἐφεξῆς δ’ ἐστὶ τοῖς προειρημένοις ἑρμηνεῦσαι
6. λόγῳ, προτέραν μὲν τὴν κατασκευὴν ὅλου τοῦ θώρακος,
7. ἐπ’ αὐτῇ δὲ τὰ κατὰ τὰς ἀνατομὰς ἔτι ζῶντος τοῦ
8. ζώου φαινόμενα κατ’ αὐτόν. ὥσπερ οὖν, ὅσοι διηγοῦνται
9. φύσιν χωρίου, τοὺς περιγράφοντας ὅρους αὐτὸ πρότερον
10. δηλώσαντες, ἑξῆς ἐπὶ τὴν ἑκάστου τῶν μερῶν ἀφικνοῦνται
11. διδασκαλίαν, οὕτω κᾀγὼ τοὺς περιγράφοντας ὅρους τὸν
12. θώρακα προτέρους διηγήσομαι. βραχεῖ μὲν οὖν λόγω συλλαβεῖν
13. τὸ πᾶν, ὀνομάζουσι θώρακα τὸ περιλαμβανόμενον
14. ὑπὸ τῶν πλευρῶν. εἰσὶ δ’ αὐταὶ πᾶσι τοῖς ζώοις, ὅσα
15. πρόσθεν διῆλθον, εἰς δώδεκά που τὸν ἀριθμὸν ἐκτεινόμεναι·
16. σπανιώτατα γὰρ ὁρᾶται τρισκαιδεκάτη πλευρὰ, καὶ
17. τοῦτ’ ἔτι σπανιώτερον ἑνδεκάτη πᾶσι. ταῦτα μὲν οὖν οὕτως
18. σπάνιά ἐστιν, ὥστε ἐν χιλίοις ἄν τις ἑνὶ περιτύχοι
19. τοιῷδε. πάντως δ’ ἐπὶ πάντων τῶν ζώων, ὑπὲρ ὧν ὁ λόγος
1. ἐστὶν ἐν τῇδε τῇ πραγματείᾳ, ιβ΄ εἰσὶ πλευραί· καὶ πρὸς
2. ταύταις ἐπὶ τῶν κλεῖς ἐχόντων ζώων τοῦ θώρακος ὑψηλότατος
3. ὅρος αἱ κλεῖς εἰσιν, ὥσπερ γε ὁ ταπεινότατος
4. ἅπασι τοῖς ζώοις αἱ φρένες, ἃς καὶ διάφραγμα προσαγορεύουσιν.
5. ἕδρα γε μήν ἐστι ταῖς πλευραῖς ἁπάσαις διττῶς,
6. πρόσω μὲν τὸ στέρνον, ὀπίσω δ’ οἱ σπόνδυλοι. οὗτοι μὲν
7. τοσοῦτοι τὸν ἀριθμὸν ἐναργῶς, ὅσαι περ καὶ αἱ πλευραί·
8. τὸ στέρνον δὲ ἓν μὲν ὀστοῦν φαίνεται διὰ τὴν τῆς ἁρμονίας
9. ἀκρίβειαν, ἣν ἐν τῇ συνθέσει λαμβάνει τὰ μόρια αὐτοῦ,
10. περιξυόντων δὲ τοὺς ὑμένας, ὅτι πλείω τέ ἐστι καὶ ὅτι
11. τοσαῦτα τὸν ἀριθμὸν, ὅσαι περ αἱ συναρθρούμεναι πρὸς
12. αὐτὸ πλευραὶ, σαφῶς φαίνεται. συναρθροῦται γὰρ ἑκάστης
13. πλευρᾶς τὸ πρόσω πέρας τῷ κάτω πέρατι τῶν συντιθέντων
14. ἑκάστου τὸ στέρνον ὀστῶν, καὶ παρεισδύεταί γε τὸ τῆς
15. πλευρᾶς πέρας ἀπολεπτυνόμενον εἰς τὸ μεταξὺ τῆς ἁρμονίας
16. τῶν κατὰ τὸ στέρνον ὀστῶν, ὥστ’ ἐπί τινων ζώων οὐ
17. μᾶλλον τοῖς πέρασι τῶν ὑψηλοτέρων ὀστῶν, ἢ ταῖς κεφαλαῖς
18. τῶν ταπεινοτέρων, ἀλλ’ ἀμφοτέροις ὁμοτίμως συναρθροῦσθαι
1. τὰς πλευράς. ἑπτὰ μὲν οὖν αἱ πρῶται τοῦ θώρακος
2. πλευραὶ τοιαύτην ἔχουσι τὴν συνάρθρωσιν. ἡ δ’
3. ὀγδόη κατὰ τὴν ῥίζαν ἐστὶ τοῦ ξιφοειδοῦς χόνδρου. λοιπαὶ
4. δὲ τέτταρες εἰς τὰ πλάγια μέρη τοῦ θώρακος τελευτῶσιν,
5. ἀπολειπόμεναι πρόσω τοσοῦτον, ὅσον καὶ μείους εἰσὶ τῶν
6. ἄλλων. ἔστι δ’ αὐτῶν ἐλαχίστη μὲν ἡ ὑστάτη· τῶν δ’ ἄλλων
7. ἑκάστη κατὰ τὴν τῆς θέσεως τάξιν, ὅσον ἀπολείπεται
8. τῷ μήκει τῆς ὑψηλοτέρας, τοσοῦτον πλεονεκτεῖ τῆς ταπεινοτέρας.
9. ἅπασαι μὲν οὖν ὀπίσω διήρθρωνται τοῖς τοῦ μεταφρένου
10. σπονδύλοις ἄρθρῳ διττῷ, τῷ μὲν ὑψηλοτέρῳ πρὸς
11. αὐτὸ τοῦ σπονδύλου τὸ σῶμα, τῷ δὲ ταπεινοτέρῳ καὶ τῇ
12. πλαγίᾳ τῶν ἀποφύσεων αὐτῶν τῇ κατάντει. ἐντεῦθεν δὲ
13. εἰς τὸ πρόσω καὶ κάτω φερόμεναι λοξαὶ μέχρι πλείστου
14. παύονται τῆς τοιαύτης φορᾶς, ὅταν ἤδη πρόσω μᾶλλον ὦσι.
15. παύονται δ’ ἐν τούτῳ καὶ ὀστώδεις οὖσαι, καὶ γίγνεται
16. τὸ ὑπόλοιπον αὐτῶν τοῖς μὲν μικροτέροις φύσει ζώοις ἀκριβῶς
17. χόνδρος, τοῖς μείζοσι δὲ ὀστώδη χόνδρον εἰπὼν αὐτὸν
18. οὐκ ἂν ἁμάρτοις. οὗτος ὁ χόνδρος, οὐχ ὥσπερ ἐξ ἀρχῆς αἱ
1. πλευραὶ τὸ σύμπαν ἠνέχθησαν κάτω λοξαὶ, καὶ αὐτὸς οὕτω
2. ποιεῖται τὴν φορὰν, ἀλλ’ ἐπιστρεφόμενος ἔμπαλιν ἐκείναις
3. ἄνω φέρεται πρὸς τὸ στέρνον, ἐνίοις μὲν ζώοις ἀπὸ κυκλοτεροῦς
4. μᾶλλον τῆς ἐπιστροφῆς, ἐνίοις δ’ ὥσπερ ἀπὸ τριγώνου
5. γωνίας. ὅσαι δ’ οὐ φθάνουσιν ἐπὶ τὸ στέρνον ἐλθεῖν,
6. ὀνομάζονται μὲν νόθαι, χονδρώδεις δ’ ἱκανῶς εἰσιν ὅλαι·
7. καὶ πολὺ δὴ μᾶλλον αὐτῶν τὸ πέρας οὐ χονδρῶδες, ἀλλ’
8. ἀκριβὴς χόνδρος. ἐκ δὲ τοῦ χόνδρου τοῦδε τῶν ἔνδον μερῶν
9. αἱ φρένες ἄρχονται φύεσθαι, τὸ δὲ ὑψηλότατόν τε
10. καὶ πρόσθιον αὐτῶν ὑποπέφυκεν αὐτῷ τῷ ξιφοειδεῖ, καθάπερ
11. γε τὸ ὀπίσθιον ἅμα καὶ ταπεινότερον ἐπιπέφυκε τῇ
12. ῥάχει. κατὰ δὲ τὸ μεσαίτατον τοῦδε, καθ’ ὃ τῶν σπονδύλων
13. ἐπιβεβήκασι τῇ πρόσω χώρᾳ, προσεπεκτείνονται κάτω
14. δι’ ἰσχυρῶν συνδέσμων δυοῖν ἐμφυόμενοι τοῖς κάτω σπονδύλοις·
15. ὅστις σύνδεσμος, ὅταν μὲν ᾖ μεγαλόφωνον τὸ ζῶον
16. ἢ νευρώδεις ἔχον φύσει τοὺς μῦς, ἰσχυρότατός τ’ ἐστὶ καὶ
17. μέχρι πλείστου προήκει, παύεται δ’ αὐτόθι που περὶ τὸν
18. εἰκοστόν τε καὶ δεύτερον ἄνωθεν ἀριθμοῦντι σπόνδυλον,
1. οὔτε παχὺς ὑπάρχων, οὔτε ῥωμαλέος ἐπὶ τῶν μικροφώνων
2. τε καὶ τοὺς μῦς τοῦ θώρακος ἀῤῥώστους ἐχόντων, οἷός περ
3. καὶ ὁ πίθηκός ἐστι. τό γε μὴν ἄνω πέρας τοῦ στέρνου
4. τῇ πρώτῃ μὲν ἀεὶ συναρθροῦται πλευρᾷ, καθάπερ καὶ
5. τοῖς ἄλλοις, ἐξ ἐπιμέτρου τε τὰς κλεῖς ἔχουσι καὶ πρὸς
6. ἐκείνας διαρθροῦται. οὐ μὴν συντελεῖταί τι πρὸς τὴν τοῦ
7. θώρακος κίνησιν ἡ διάρθρωσις αὕτη, ἀλλ’ εἰσὶν αἱ κινήσεις
8. τῷ θώρακι κατὰ μὲν τὰ πρόσω πέρατα τῶν πλευρῶν ἀμυδραὶ,
9. συναρθροῦνται γὰρ ἐνταῦθα τῷ στέρνῳ, σαφεῖς δὲ
10. ἐν τοῖς ὀπίσω, καθ’ ἃ διὰ τῶν ἄρθρων ἔφην αὐτὰς διαρθροῦσθαι
11. πρὸς τοὺς σπονδύλους. οὐχ ἅπαντες δὲ οἱ τῷ
12. θώρακι συμπεφυκότες ὁπωσοῦν μύες ἕνεκα τῆς κινήσεως
13. αὐτοῦ γεγόνασιν, ἀλλ’, ὡς ἐν τῷ πέμπτῳ γράμματι λέλεκται,
14. τινὲς μὲν ἀπὸ τοῦ στήθους τε καὶ τῶν κατὰ τὰς νόθας
15. χωρίων ἀναφερόμενοι τῇ κατὰ τὸν ὦμον ὑπηρετοῦσι διαρθρώσει,
16. τινὲς δ’ ἐπὶ τὸ ἐπιγάστριον καταφερόμενοι χρειῶν
17. ἰδίων ἕνεκεν ὀλίγον τι κατασπῶσι τὸν θώρακα· καθάπερ
18. γε καὶ οἱ τοῖς πέρασι τῶν πλευρῶν ἔξωθεν ἐπιβεβλημένοι
1. παρά. τε τῷ στέρνῳ πρόσω καὶ τοῖς σπονδύλοις ὀπίσω
2. σφίγγουσί τε τὰς συναρθρώσεις καὶ συστέλλουσι βραχύ τι
3. τὸν θώρακα.