10. Λείποιτο δ’ ἂν ἔτι τῶν ἀναβληθέντων,
11. ὑπὲρ τῶν ὀνομάτων εἰπεῖν, ἵνα μή τις ὑπὸ τοῦ πλήθους
12. αὐτῶν ἐξαπατώμενος ἰσαρίθμους οἰηθῇ τὰς διαθέσεις ὑπάρχειν
13. ταῖς προσηγορίαις. τὸ μὲν γὰρ σκληρὸν ὄνομα κυρίως
14. ἐπιφέρεται κατά τινος μιᾶς τοῦ σώματος διαθέσεως, ἣν
15. οὐδ’ ἐξηγεῖσθαι διὰ πολλῶν ὁποία τίς ἐστι δεόμεθα, πάντων
16. ἀνθρώπων ὑπὸ τῆς φωνῆς ποδηγουμένων ἐπὶ τὸ πρᾶγμα.
17. κατὰ δὲ τὸν αὐτὸν τρόπον καὶ τὸ μαλακόν. τὸ δ’ ἀραιὸν
18. καὶ τὸ πυκνὸν οὐκέθ’ ὁμοίως ἐναργῶς σημαίνει τὰς διαθέσεις
1. τοῦ σώματος, ὅτι διττή τις ἡ τῶν ὀνομάτων
2. χρῆσις ἐγένετο, κυρίως μὲν ὀνομαζόντων ἑτέρα, καταχρωμένων
3. δ’ ἑτέρα. τὸ μὲν οὖν κυρίως ἀραιόν ἐστι τὸ μεγάλοις
4. διαλαμβανόμενον πόροις, ὥσπερ γε καὶ πυκνὸν τὸ
5. μικροῖς· τὸ δ’ ἐκ μεταφορᾶς, ἢ καταχρήσεως, ἢ ὅπως ἂν
6. ἐθέλῃς ὀνομάζειν, καὶ κατὰ τοῦ κεχυμένου τε καὶ πεπιλημένου
7. λέγεται. κατὰ τοῦτο γοῦν ἔστιν ὅτε τὸν μὲν ἀέρα
8. καὶ τὸ πῦρ ἀραιὰ, τὸ δ’ ὕδωρ καὶ τὴν γῆν πυκνὰ
9. λέγομεν, ἐπ’ αὐτὰ τὰ στοιχεῖα τὰς εἰρημένας προσηγορίας
10. ἐπιφέροντες, ἡνωμένα τε καὶ ὁμοιομερῆ τὴν φύσιν ὑπάρχοντα,
11. καὶ μηδενὶ διαλαμβανόμενα πόρῳ. πολὺ δὲ δὴ τούτων
12. ἔτι μᾶλλον ἀποκεχώρηκε τοῦ κυρίως ὀνομάζεσθαι τό τε
13. ἐσφιγμένον καὶ τὸ δεδεμένον, ἐκ μεταφορᾶς ἄμφω λεγόμενα,
14. τὸ μὲν ἐσφιγμένον ἐπί τε τοῦ πυκνοῦ καὶ τοῦ σκληροῦ,
15. ποτὲ μὲν ἑκατέρου καταμόνας ὑπάρχοντος, ἔστιν ὅτε δ’ εἰς
16. ταὐτὸν ἀφιγμένου, τὸ δ’ αὖ δεδεμένον ἐπὶ τῶν αὐτῶν
17. μὲν, ἀλλ’ οὐκ ἐκ τῆς αὐτῆς μεταφορᾶς. ἐπειδὴ γὰρ ἅπαντα
18. τὰ δεδεμένα δυσκίνητά εἰσιν, οὕτως ὀνομάζουσι καὶ τὰ διὰ
1. ξηρότητά τινα, ἢ ψύξιν, ἢ φλεγμονὴν, ἢ σκίῤῥον, ἢ τάσιν,
2. ἢ πλήρωσιν, ἢ βάρος ἐν δυσκινησίᾳ καθεστῶτα. διὰ
3. δὲ τὴν αὐτὴν αἰτίαν καὶ τοῖς ἐναντίοις χρῶνται τῶν ὀνομάτων
4. ἐπὶ τῶν ἐναντίων διαθέσεων, ἀνεῖσθαι λέγοντες, ἢ
5. ἐκλελῦσθαι, ἢ κεχαλάσθαι. χρὴ δὲ μὴ τῷ πλήθει τῶν
6. ὀνομάτων προσέχειν, ἀλλ’ ἡγεῖσθαι, διττὰ γένη διαθέσεων
7. ὑπάρχειν τὰ πάντα, τὸ μὲν ἐν αὐτοῖς τοῖς ὁμοιομερέσι σώμασιν,
8. ὅπερ ἤτοι σκληρὸν, ἢ μαλακόν ἐστι, τὸ δ’ ἐν ταῖς
9. τῶν ὀργάνων ποροποιΐαις συνιστάμενον, ὅπερ ἤτοι πυκνὸν,
10. ἢ ἀραιόν. αὗται γὰρ ἴδιαι τῶν σωμάτων αὐτῶν εἰσιν αἱ
11. διαθέσεις, ἐπίκτητοι δὲ καὶ ὡς ἂν εἴποι τις πρόσκαιροι,
12. ποτὲ μὲν ἐμπεπλησμένων τῶν πόρων ὑγρότητος περιττῆς,
13. ἔστιν ὅτε δὲ καὶ καθαρῶν ὑπαρχόντων, καὶ ποτὲ μὲν ἀναπεπταμένων,
14. ἔστιν ὅτε δὲ μεμυκότων.
⟨
(De san. tuenda) [n° 037 Fichtner] [GalLat]
De sanitate tuenda
Ὑγιεινῶν λόγοι
Hygiène
Matters of Health (San. Tu.)
Koch, 1923.
De sanitate tuenda, 1823, vol. 6, p. 1-452. urn:cts:greekLit:tlg0057.tlg036.verbatim-lat1
Beintker, Kahlemberg, 1939 (deu); Beintker, Kahlemberg, 1941 (deu); Montraville Green, 1951 (eng); , 2016 (spa); Johnston, 2018 (grcc;eng); Johnston, 2018 (eng).
De sanitate tuenda, 2.5, ed. Kühn, 1823, vol. 6, p. 119-121. urn:cts:greekLit:tlg0057.tlg036.1st1K-grc1:2.5
⟩
⟨
Cliquer un n° de page pour en afficher l’image
⟩