11. Καιρὸς οὖν ἤδη μεταβαίνειν ἐφ’ ἕτερον
12. ὄγκου γένος, ἀπὸ τοῦ πράγματος ἀρξαμένους μᾶλλον ἢ
13. τῆς προσηγορίας· αὕτη γὰρ ἀναμφισβήτητός τ’ ἐστὶ καὶ ὄντως
14. ἐπιστημονικὴ διδασκαλία. τὸ μὲν οὖν ἐπιῤῥεῖν τινα χυμὸν
15. ἅπασι τοῖς τοιούτοις ὄγκοις ἐν τῷ περὶ τῶν παρὰ φύσιν
16. ὄγκων ἐπιδέδεικται γράμματι. τὸ δὲ μὴ τὸν αὐτὸν ἐν ἅπασιν
17. εἶναι διὰ τῆς αἰσθήσεως ἐναργῶς φαίνεται, διαφερόντων γε
18. τῶν ὄγκων οὐ τῇ χρόᾳ μόνον, ἀλλὰ καὶ ταῖς κατὰ θερμότητα
1. καὶ ψυχρότητα καὶ σκληρότητα καὶ μαλακότητα διαφοραῖς.
2. ὁ μὲν οὖν ἐρυθρὸς ὄγκος ἐναργῶς ἐνδείκνυται
3. τὸν χυμὸν ὑπάρχειν αἷμα, καθάπερ γε καὶ ὁ ξανθὸς καὶ
4. ὠχρὸς τὴν τοιαύτην χολήν· ὁ δ’ ὑπόλευκός τε καὶ χαῦνος
5. τὸ φλέγμα. γίνονται δέ τινες ὄγκοι παρὰ τούσδε, τῇ μὲν
6. χρόᾳ μεταξὺ τῶν ἐρυθρῶν τε καὶ μελάνων, οἷόν περ τὸ φαιόν
7. ἐστι χρῶμα. καλοῦσι δ’ αὐτὸ πολλάκις ἐν τοῖς τοῦ σώματος
8. μέρεσι γενόμενον οἱ πλεῖστοι τῶν ἰατρῶν πελιδνόν. ἡ δ’ ἀντιτυπία
9. καὶ τούτοις τοῖς ὄγκοις ἱκανή· καὶ εἰ φλέβας ἀξιολόγους
10. ἔχοι τὸ μόριον, ἐξαιρουμένας ἰδεῖν ἔστιν αὐτὰς ὑπὸ
11. παχέος τε καὶ μελαντέρου πως αἵματος, οἷόν περ ἐνίοτε καὶ
12. κατὰ γαστέρα πολλοῖς τῶν ἡπατικῶν ἐκκρίνεται. καί τινες
13. τῶν ἰατρῶν οὐ κακῶς μοι δοκοῦσιν εἰκάζειν αὐτὸ τῇ τοῖς
14. οἴνοις ὑφιζανούσῃ τρυγί. ἐπὶ πλέον δ’ οὖν ὁ χυμὸς οὗτος
15. ἐκθερμανθεὶς ἤτοι διὰ σῆψιν ἢ πυρετὸν φλεγμονώδη τὴν
16. μέλαιναν ἐργάζεται χολὴν, ἧς οὔτε ζῶόν τι γεύεται μέχρι καὶ
17. τῶν μυῶν ἥ τε γῆ ξύεται πρὸς αὐτῆς, ἕκαστόν τε τῶν ἀποξυθέντων
18. μερῶν εἰς ὕψος αἴρεται· καὶ καλεῖται τὸ γιγνόμενον,
1. ὥς που καὶ Πλάτων ἔφη, ζέσις τε καὶ ζύμωσις. ἔστι γὰρ ὁ
2. τοιοῦτος χυμὸς, οἷόν περ τὸ ὄξος ἐδείξαμεν ὑπάρχειν, ὑφ’ οὗ
3. καὶ αὐτοῦ κατὰ γῆς ἐκχυθέντος ταὐτὸ γίνεται σύμπτωμα.
4. διὸ καὶ καλοῦσιν οἱ παλαιοὶ τὸν χυμὸν τὸν τοιοῦτον ὀξὺν,
5. καθάπερ τὸν τῆς ὠχρᾶς χολῆς πικρόν. οὐχ ἥκιστα δὲ καὶ
6. κατὰ τοὺς ἐμέτους φαίνεται τοιοῦτος. ὥσπερ δ’ ὀλίγον ἔμπροσθεν
7. ἔλεγον, ἓν μέν τι πάθος ἀκριβῆ σκίῤῥον ὑπάρχειν;
8. ᾧ πρὸς τοῖς ἄλλοις ἀναισθησία σύνεστι, τοὺς δ’ ἄλλους
9. ὄγκους, ὅσοι μηδέπω παντάπασίν εἰσιν ἀναίσθητοι, διχῶς
10. ὀνομάζεσθαι πρὸς τῶν ἰατρῶν, ἤτοι σκίῤῥους, ἐπειδὴ τοῦ
11. γένους εἰσὶ τῶν σκίῤῥων, ἢ σκιῤῥώδεις ὄγκους· οὕτω κᾀπὶ
12. τῶν χυμῶν ἡ μὲν ἀναμφισβητήτως μέλαινα χολὴ τοιαύτη τίς
13. ἐστιν οἵαν ἄρτι διῆλθον, ὀξεῖα καὶ ζυμοῦσα τὴν γῆν, ἀηδής
14. τε πᾶσι τοῖς ζώοις. ἡ δ’ ἐπιτηδεία γενέσθαι τοιαύτη καλεῖται
15. διχῶς, ἤτοι μελαγχολικὸς χυμὸς ἢ μέλαινα χολὴ, τῶν οὕτως
16. ὀνομαζόντων αὐτὴν ἐρούντων ἂν ἑτέραν μὲν εἶναι μέλαιναν
17. ἐν τῷ κατὰ φύσιν ἔχειν τῷ ζώῳ ἑκάστης ἡμέρας γινομένην,
18. ἑτέραν δὲ τὴν ἐκ συγκαύσεως καὶ οἷον κατοπτήσεως ἀποτελουμένην.
1. ὅπερ δ’ ἀεὶ παρακελεύομαι, καταφρονεῖν μὲν ὀνομάτων,
2. ἐπιστήμην δ’ ἀσκεῖν ἀκριβῆ τῆς τῶν πραγμάτων
3. φύσεως, οὕτω καὶ νῦν ποιητέον, ὀνομάζοντας μὲν ὡς ἂν
4. ἐπέλθῃ, λόγῳ δ’ ἑρμηνεύοντας ὡς γίνονταί τινες ὄγκοι παρὰ
5. φύσιν ὑπὸ τοῦ τοιούτου χυμοῦ τὴν φύσιν οἵα πέρ ἐστιν ἐν
6. οἴνῳ μὲν ἡ τρὺξ, ἐν ἐλαίῳ δ’ ἀμόργη· καὶ ὡς οὗτοι τῷ
7. χρόνῳ προϊόντι σηπομένου τοῦ χυμοῦ διὰ τὴν ἐν τοῖς
8. ἀγγείοις σφήνωσιν ἕλκονται. ὥσπερ οὖν τἄλλα πάθη πάντα
9. παμπόλλην ἔχει διαφορὰν κατὰ τὸ μέρος ἐν τῷ μᾶλλόν τε
10. καὶ ἧττον, οὕτω καὶ τοῦτο. τῆς γάρ τοι φλεγμονῆς ἡ μὲν
11. ἐξέρυθρός ἐστιν, ἡ δ’ ὀλίγῳ τινὶ τοῦ κατὰ φύσιν ἐρυθροτέρα.
12. τὸ δ’ οὖν εἶδος ἢ γένος ἢ ὅπως ἂν ἐθέλῃς ὀνομάζειν,
13. ἀμφοτέραις ταὐτόν· ἐρυθρότεραί τε γάρ εἰσι τοῦ κατὰ
14. φύσιν, ὀδύνη τε πάντως αὐταῖς σύνεστι, παμπόλλην ἔχουσα
15. καὶ ἥδε διαφορὰν ἐν τῷ μᾶλλόν τε καὶ ἧττον· οὕτω δὲ καὶ
16. ἡ ἀντιτυπία καὶ ἡ τάσις τοῦ δέρματος οὐκ ἴση πάσαις·
17. ἀλλὰ κοινόν γε ἐπ’ αὐτῶν ἀντιτυπώτερον εἶναι τὸ μέρος ἢ
18. πρόσθεν ἦν ὅτ’ εἶχε κατὰ φύσιν, ἐξῇρθαί τε εἰς ὄγκον
1. τινὰ συνεκτεινομένου τε καὶ παρατεινομένου τοῦ δέρματος,
2. εἰς ὅσον ἂν ὁ ὄγκος αἴρηται. οὕτως οὖν καὶ τὸ νῦν ἡμῖν
3. ἑρμηνευόμενον πάθος ἐνίοτε μὲν ἀμυδρὰ καὶ σμικρὰ τὰ συμπτώματα
4. καὶ λαθεῖν πως δυνάμενα τοὺς πολλοὺς ἐπιφέρει,
5. πολλάκις δ’ οὕτως ἰσχυρὰ καὶ μεγάλα καὶ σαφῆ πᾶσιν,
6. ὡς μηδὲ παῖδα λαθεῖν. ἀλλὰ τό γε κοινὸν ἐν ἅπασι τοῖς
7. κατὰ μέρος ἐφ’ ἑαυτὸ καλοῦν τὴν νόησιν ἕν γε νόσημα τὸ
8. τοιοῦτον ἐνδείκνυται καὶ προσηγορίαν μίαν ἐπ’ αὐτῷ ἀναγκάζει
9. τίθεσθαι. μεγάλων μὲν οὖν ἁπάντων ὄντων οὐδεὶς
10. ἀμφισβητεῖ τῆς προσηγορίας, ἀλλ’ ὀνομάζουσι συμφώνως τὸ
11. τοιοῦτον πάθημα καρκῖνον. ἀρχόμενον δ’ ἔτι λανθάνειν
12. εἰκός ἐστι τοὺς πολλοὺς, ὥσπερ ἀμέλει καὶ τὰ τῆς γῆς ἀνίσχοντα
13. φυτά· καὶ γὰρ καὶ ταῦτα μόνοις τοῖς ἀγαθοῖς γεωργοῖς
14. διαγινώσκεται. τίς οὖν ἥ τε κοινὴ καὶ ἰδία τῆς θεραπείας
15. ἔνδειξις ἐπὶ καρκίνου, καιρὸς ἤδη λέγειν. ἡ μὲν κοινὴ κενῶσαι
16. μὲν ἐν τῷ παραχρῆμα τὸν γεννῶντα τὸ πάθος χυμὸν, ὁμοίῳ
17. γένει κενώσεως τῇ τῶν ἄλλων ὄγκων ἔμπροσθεν εἰρημένῃ·
1. κωλῦσαι δὲ τοῦ λοιποῦ μάλιστα μὲν, εἰ οἷόν τε, μηδ’ ἀθροίζεσθαι
2. κατὰ τὰς φλέβας τοιοῦτον χυμόν· εἰ δὲ μὴ, ἀλλὰ
3. κενοῦν τε πάντως αὐτὸν ἐκ διαλειμμάτων ἅμα καὶ τῷ
4. ῥωννύειν τὸ μόριον, ἵνα μηδὲν φέρηται πρὸς αὐτὸ τῆς
5. τῶν χυμῶν περιουσίας. ὥσπερ οὖν τὸν πικρόχολον χυμὸν
6. ἐκκενοῦμεν, καθαίροντες φαρμάκῳ τοιοῦτον ἕλκειν ἐπιτηδείῳ
7. χυμὸν, οὕτω καὶ τὸν μελαγχολικὸν ἐκκενώσομεν ἢ
8. διὰ τῶν ἁπλῶν τινος, οἷόν ἐστι τὸ ἐπίθυμον, οὗ πλῆθος
9. δραχμῶν τεττάρων ἐν ὀῤῥῷ γάλακτος ἢ μελικράτῳ δίδομεν·
10. ἤ τινος τῶν συνθέτων, οἷόν πέρ ἐστι καὶ τὸ ἡμέτερον
11. συγκείμενον ἐκ δυοῖν καὶ τριάκοντα ἁπλῶν φαρμάκων.
12. ἀλλὰ τὴν μὲν τούτων ὕλην ἐν ἑτέροις ἔχεις γεγραμμένην·
13. ἐνταῦθα δὲ τὰ τῆς μεθόδου λεγέσθω. μετὰ γάρ τοι τὴν
14. κάθαρσιν, ἐπὶ πάντων τούτων ἐῤῥέθη πρόσθεν ὡς ἤτοι γ’
15. ὀπίσω χρὴ διώσασθαι τὸν κατασκήψαντα χυμὸν εἴς τι μόριον
16. ἢ διαφορῆσαι· καὶ ὡς κατ’ ἀρχὰς μὲν ἔν τε τῷ τῆς
17. καθάρσεως καιρῷ καὶ πρὸ αὐτῆς ἀπωθῆσαι, διαφορεῖν δὲ
18. προκαθάραντα ἀκριβῶς ὅλον τὸ σῶμα. μετρίας μέν τοί γε
1. τῆς καθάρσεως γενομένης μικτὸν εἶναι χρὴ τὸ προσφερόμενον
2. φάρμακον ἐκ διαφορούσης τε καὶ ἀποκρουομένης
3. δυνάμεως. ἑκάτεραι δ’ εἰσὶν ἄπρακτοι περὶ τὸν παχὺν χυμόν·
4. αἱ μὲν γὰρ ἀσθενεῖς αὐτῷ τῷ μηδὲν ἐργάζεσθαι
5. μέγα, αἱ δ’ ἰσχυραὶ τῷ σφοδρῶς μὲν ἤτοι διαφορεῖν ἢ
6. ἀπωθεῖσθαι τὸ λεπτότερον ἐν τῷ κατὰ τὰς φλέβας αἵματι·
7. τὸ δὲ παχὺ καὶ μελαγχολικὸν, ὃ τῇ τρυγὶ προσεικάζομεν,
8. οὔτ’ ἐκκενοῦν οὔτ’ ἀποκρούεσθαι. τούτοις οὖν χρωμένῳ
9. κατ’ ἀρχὰς μὲν ἧττον ὁ ὄγκος ἐπίδηλος ἔσται, τὸ λείψανον
10. δ’ αὐτοῦ δύσλυτον ἀπεργασθήσεται. διὸ τῶν συμμέτρων
11. ταῖς δυνάμεσι φαρμάκων ἐστὶ χρεία, μήτε νικωμένων διὰ
12. τὴν ἀσθένειαν μήτε παχυνόντων ἰσχυρῶς τὸ αἷμα διὰ τὸ
13. σφοδρὸν τῆς ἐνεργείας, ἔτι δὲ πρὸς τούτοις ἀδήκτων παντάπασιν·
14. ἡ γὰρ κακοήθεια τοῦ πάθους ὑπὸ τῶν δακνόντων
15. παροξύνεται καὶ ὥσπερ εἰώθασι λέγειν ἀγριοῦται. διὰ
16. τοῦτ’ οὖν ὅσα σύμμετρα μέν ἐστι ταῖς δυνάμεσιν,
17. ἄδηκτα δὲ ταῖς ποιότησιν, ἁρμόττει τοῖς τοιούτοις πάθεσιν.
18. εὐπορία δὲ τῆς ὕλης αὐτῶν, ὡς ἐν τοῖς περὶ φαρμάκων
19. ὑπομνήμασι ἐδείχθη, διὰ τῶν κεκαυμένων καὶ πεπλυμένων
1. μεταλλικῶν ἐστι. τὰ μὲν γὰρ διὰ τούτων συγκείμενα
2. φάρμακα μεγάλως τοὺς ἀρχομένους καρκίνους ἅμα ταῖς
3. καθάρσεσιν ἰᾶσθαι δύναται· τοὺς μείζονας δ’ ἱκανὸν αὐτοῖς
4. ἐστι κωλύειν αὐξηθῆναι. τούς γε μὴν ἰαθέντας, ὅπως
5. μηκέτι γεννηθῶσι προφυλάξασθαι, τῆς ὑγιεινῆς ἐστι πραγματείας
6. ἔργον, ἧς μόριόν ἐστι καὶ ἡ περὶ τῶν ἐδεσμάτων.
7. εἴ γε μὴν ἐγχειρήσεις ποτὲ διὰ χειρουργίας ἰᾶσθαι
8. καρκῖνον, ἄρξαι μὲν κενοῦν ἀπὸ καθάρσεως τοῦ μελαγχολικοῦ
9. χυμοῦ. περικόψας δὲ πᾶν ἀκριβῶς τὸ πεπονθὸς, ὡς
10. μηδεμίαν ἀπολείπεσθαι ῥίζαν, ἔασον ἐκχυθῆναι τὸ αἷμα καὶ
11. μὴ ταχέως ἐπίσχῃς, ἀλλὰ καὶ θλῖβε τὰς πέριξ φλέβας,
12. ἐκπιέζων αὐτῶν τὸ παχὺ τοῦ αἵματος· εἶτα θεράπευε τοῖς
13. ἄλλοις ἕλκεσι παραπλησίως.
⟨
(Meth. med.) [n° 069 Fichtner] [GalLat]
Methodus medendi
Θεραπευτικὴ μέθοδος
Méthode thérapeutique
The Therapeutic Method (MM)
Methodus medendi, 1825, vol. 10, p. 1-1021. urn:cts:greekLit:tlg0057.tlg066.verbatim-lat1
Boulogne, 2009 (fra); Johnston, Horsley, 2011 (eng); Cerezo Magán, 2013 (spa); Lorusso, 2018 (ita); Lorusso, 2021 (ita).
Methodus medendi, 14.9, ed. Kühn, 1825, vol. 10, p. 972-979. urn:cts:greekLit:tlg0057.tlg066.1st1K-grc1:14.9
⟩
⟨
Cliquer un n° de page pour en afficher l’image
⟩